نعمت خانواده و آثار آن
نعمت خانواده و آثار آن
نعمت خانواده و آثار آن
نويسنده: حضرت آيه اللّه العظمي مظاهري
محيط خانه براي انسان مکتب است. مکتب ارزنده و بسيار سازنده در صورتي که انسان متوجه ي اين امر باشد و از فرصت استفاده کند و بر اعصابش تسلط داشته باشد
مي تواند هم خودسازي کند و هم ديگران را تربيت نمايد.
«اي کساني که ايمان آورده ايد، خود و خانواده ي خويش را از آتش دوزخ نگاهداريد.»
وقتي پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله وسلم) به رسالت مبعوث شد فرمان يافت که خويشاوندان خود را از خدا بترساند، يعني سازندگي جامعه را از ساختن خويشاوندان خود شروع کند.
«اي پيغمبر خويشاوندان خود را از خدا بترسان»
يعني سازندگي جامعه را از ساختن اقوام و خانواده ي خود شروع کن. پس اول خانواده ي خويش را بساز سپس به ساختن جامعه بپرداز. خودسازي و ساختن زن و تربيت فرزندان از جمله وظايف بسيار بزرگ پدران است و اين مهم تنها در سايه ي تسلط بر اعصاب و خويشتن داري ميسر است. و بدانيد که هرگز مکتبي براي خودسازي و تربيت صحيح فرزندان و رشد شخصيت معنوي آنها بهتر از محيط خانه پيدا نمي شود.
قبلاً نيز اشاره کرديم که با عمل صالح و خداپسندانه ي خود بخوبي مي توانيم همسر خود را مطابق اخلاق خود کنيم البته در صورتي که اخلاق و رفتار ما بر معيار و موازين شرع مقدس اسلام باشد.
اصرار، تأثير بسزا و عجيبي دارد. حرف مؤثر است، ولي عمل تأثير کامل و مطلوب مي گذارد.
اگر کسي بار اول از نصيحت متنبّه نشود سرانجام در اثر تکرار و پافشاري زياد متنبّه خواهد شد و اين مرهون حوصله داشتن و دارا بودن سعه ي صدر است.
يکي از کارهاي روان شناسان براي به کرسي نشاندن اهدافشان همين تکرار است ولي عمل مؤثرتر است چنانچه مرد نماز را اول وقت بخواند، زني نيز نماز را در اول وقت خواهد خواند و اهل تجهّد خواهد شد. اگر مرد در خانه زبان مؤدّب داشته باشد، به هر حال در زن و فرزندان اثر مي گذارد به تجربه ثابت شده است که فرزندان مؤدّب پدر و مادر با ادب داشته اند و بالعکس.
خيمه منتظر ماندم ديدم پيرمرد سياه و لنگي، که شوهر اين زن بود، با شترش آمد!
زن به استقبال شوهر خود رفته بود. او را نشاند، پاهايش را شست و بسيار احترامش کرد. ولي، هر چه زن محبت و خوش اخلاقي مي کرد مرد بدخلقي مي نمود و هر چه خستگي داشت سر آن تلافي مي کرد. هر چه زن با ملاطفت برخورد مي کرد، شوهرش تند و خشن با او سخن مي گفت. اين منظره ي عجيب را نتوانستم تحمل کنم و حاضر شدم از زير سايه ي خيمه به زير آفتاب سوزان بروم اما، اين صحنه ي برخورد زن و شوهر را نبينم. از خيمه که بيرون رفتم، مرد به من اعتنايي نکرد، ولي زنش جهت احترام مرا مشايعت کرد وقتي اين احترام را از زن جوان ديدم به او گفتم حيف از جواني و جمالت نيست؟ جواني و جمال و اخلاق خود را در ازاي چه چيزي در اختيار اين مرد گذاشته اي؟ او نه جوان است و نه با جمال و نه ثروتي دارد. پس، چرا اينقدر در مقابل او تواضع مي کني و به او احترام مي گذاري؟ زن با شنيدن اين حرف سخت برآشفت و گفت: «افسوس بر تو! که با اين که وزير مملکت اسلامي هست، با اين سخنان پوچ مي خواهي محبت همسرم را از دلم بزدايي. چرا سخن چيني مي کني!؟
«اصمعي» گويد: من که از اين سخنان متحير شده بودم با نصيحت او روبرو شدم که مي گفت:
روايتي از پيغمبر اکرم (صلي الله عليه و آله وسلم) شنيده ام و مي خواهم به اين روايت عمل کنم تا با ايمان کامل از دنيا بروم. حضرت در آن روايت اين چنين فرمودند:
سپس افزود، «دنيا، چه خوب و چه بد، چه تلخ و چه شيرين، مي گذرد ولي مهم اين است که انسان با ايمان از دنيا برود. دنيا پل رسيدن به آخرت و سرايي که هميشه باقي و محل قرار است آخرت است. اينجا جاي مردن و رفتن است و آنجا محل قرار و ثبات و جاودانگي است.» بنابراين بايد سلوک را روش خود سازيم از هر فرصتي براي اکمال ايمان خويش بهره جوييم و تا فرصتي باقي است به توشه ي راه انديشيم که «ألنّاسُ نيامٌ ماتوا إنتبهوا» (79) مردم خوابند، در خواب غفلت به سر مي برند و پس از آن که روح از بدنشان بيرون رود و بميرند، آنگاه بيدار مي شوند.
زندگي جاودانه و حقيقي پس از دنيا آغاز مي شود و شب اول قبر آغاز حيات ابدي است.
دو رکن ايمان است ياري کنند. شرع مقدس اسلام در تشکيل خانواده تنها به ارضاي غريزه ي جنسي نظر ندارد ـ اگر چه اين نکته ي مهم نيز جزيي از فلسفه ي ازدواج است و اسلام براي حفظ عفت عمومي در جوامع بشري به دختران و پسران بالغي که نياز به ازدواج دارند، امر به پيوند و تشکيل خانواده دنبال مي کند عبارت از «تهذيب نفس» است. زيرا محيط خانه و کانون گرم خانواده را بهترين مکتب ارزنده و حيات بخش انسان ساز درست استفاده نکنيم و يا آن را از هم بپاشانيم، تقصير شارع مقدس اسلام نيست، بلکه خود مقصر هستيم که با عوامل گوناگون باعث سردي کانون خانواده يا از هم پاشيدگي آن شده ايم. چه بسا که با عدم مواظبت و مراقبت از دستور شارع مقدس از خود و همسر و فرزندان خويش، حيواني درنده مي سازيم و تحويل اجتماع مي دهيم و خود را به عذابهاي برزخي و قيامتي دچار مي کنيم که اولين اثرش فشار قبر و عذاب در آنجا است.
اما، «شکر نعمت» تنها در شکر نعمتهاي مادي خلاصه نمي شود. مثلاً هنگام دست يافتن به پولي شکر زباني کنيم. البته، اين يک قسمت از شکر است ولي تمام آن نيست. انسان بايد تمام نعمتهاي مادي و معنوي پروردگار را شکرگزار باشد.
اگر انسان از اين نعمت بزرگ خداوند به نحو احسن استفاده نکرد مصداق آيه ي شريفه مي شود که فرموده است: «إنّ عذابي لشديدٌ» و در دنيا و آخرت به عذاب شديد خداوند گرفتار مي شود.
«خانه محلي است که سر تا پا رأفت و مهرباني و رحمت است».
بنابراين هر گونه رفتاري که باعث به سردي گراييدن کانون خانواده مي شود نوعي کفران نعمت است.
عزيزان، بايد بدانند که رحمت و رأفت و محبت اموري بسيار حساس و ظريف و همچون شيشه نازکند. گاهي يک سخن نيش دار کافي است محبت چندين ساله را فرو ريزد و چه بسا سخن بيجا و نسنجيده يا سوءظن نسبت به يکديگر محبت چندين ساله را از دلها زايل کند و کانون خانواده را بر هم زند.
و «عقرب» تجسم مي يابد و قبر آنها را پر مي کند، و تا روز قيامت با آنها همنشين و همدم خواهد بود.
يعني «گرز گران و عمودهاي آهنين بر سر آنها مهيا باشد»
اين گرزهاي آتشين را ما با اعمال و رفتارمان به دست ملائکه مي دهيم اين گرزها وقتي بر سر انسان فرو مي آيند آنقدر کوبندگي دارد که انسان را چندين هزار سال پايين مي برد. در قرآن آمده است هر گاه اين دسته از اهل عذاب بخواهند از دوزخ بيرون بيايند و از غم جانکاه و اندوه سوزنده ي آن نجات يابند فرشتگان عذاب، آنان را به دوزخ برمي گردانند و به آنها مي گويند بايد عذاب آتش سوزنده را بچشيد. (6) «زقوم» (7) نتيجه ي اعمال و رفتار ما است.
وقتي زن يا مردي در خانه بداخلاق باشد و محيط خانه را سرد و تلخ کند، در واقع براي فرداي خود «زقوم» مي کارد. آب جوشان جهنم که «حميم» نام دارد، نتيجه ي اعمال و رفتار ما است.
«ذلک بما قدّمت اَيديکُم و أنّ الله ليس بِظلاّم للعبيد» (8)
«اين عذاب را به دست خود از پيش فرستاديد و خداوند هرگز در حق بندگان خود ستم نخواهد کرد»
وقتي مرد محيط خانه را سرد مي کند، به اين که دل زن را بسوزاند ـ خواه زن تقصير داشته باشد و خواه مقصر نباشد ـ روز قيامت با آب جوشان دوزخ يعني، «حميم» دل او به همان ميزاني که در دنيا با اعمال و گفتار و رفتار خود دل زنش را سوزانيده است، به آتش کشيده مي شود.
البته، اگر زن مقصر باشد، مرد بايد به روشي که شارع فرموده است يعني موعظه، قهر و... رفتار کند. و به بهانه ي تقصير نمي تواند دل او را بسوزاند که در آن صورت همچنان که گفتيم دچار عذاب سخت خواهد شد.
در روايات مي خوانيم: اگر زني سفره اي را پهن يا جمع کند خداوند به او نظر رحمت مي کند و جهنم را بر او حرام مي کند. البته، بشرط اينکه در بهشت را با سخنان نيشدار و... بر خود نبندد.
و به او نظر رحمت مي کند و بهشت را برايش واجب مي کند. هم چنين کسي که بخاطر خدا براي راحتي و آسايش خانواده اش زحمت بکشد و کار کند مثل اينست که در راه خدا جهاد کرده است.
مثلاً داشتن «حورالعين» در گرو خدمت کردن به همسر است. همچنان که خدمت کردن به مردم در قيامت تبديل به قصرها مي شود و نماز و عبادات به «جنّاتٍ تجري مِن تَحتها الأنهار» (10) تبديل مي شود.
يکي از اصحاب رسول خدا (صلي الله عليه و آله وسلم) به ايشان عرض کرد ما در آخرت قصرها و حورالعين و نعمتهاي فراواني داريم، حضرت فرمودند به شرط اين که آتش نفرستيد و آنها را نسوزانيد. يعني، گناهان آتشي هستند که اعمال صالح و نيک انسان را مي سوزانند و تباه مي کنند. (11)
عزيزان در محيط خانه عبوس نباشيد، غم و غصه و ناراحتي را به درون خانه نبريد. شما در بيرون از خانه کار مي کنيد و خسته مي شويد و همسر شما نيز، در خانه به کار و فعاليت مشغول است. او هم خسته مي شود. پس بايد خستگي يکديگر را رفع کنيد، نه اين که با برخوردهاي ناصحيح و غيراسلامي برخستگي يکديگر بيفزاييد. از شما عزيزان تقاضا دارم که در اين بحثها و درسها اهميت بدهيد، آنها را جامه ي عمل بپوشانيد تا با عمل به دستورهاي شرع مقدس و نصايح ائمه ي معصومين (عليهم السلام) بهشت را براي خود بخريد و نعمتهاي بهشتي را از پيش براي خود مهيا کنيد. اين دو روزه ي دنيا مي گذرد.
آنچه جاويدان و باقي است، اعمال و رفتار خوب و يا بد شما است. اعمال شما تجسم پيدا مي کند. خيلي مواظب باشيد چون در برزخ و قيامت با شما همنشين و قرين خواهد بود.
/س
مي تواند هم خودسازي کند و هم ديگران را تربيت نمايد.
خودسازي و ديگرسازي
«اي کساني که ايمان آورده ايد، خود و خانواده ي خويش را از آتش دوزخ نگاهداريد.»
وقتي پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله وسلم) به رسالت مبعوث شد فرمان يافت که خويشاوندان خود را از خدا بترساند، يعني سازندگي جامعه را از ساختن خويشاوندان خود شروع کند.
«اي پيغمبر خويشاوندان خود را از خدا بترسان»
يعني سازندگي جامعه را از ساختن اقوام و خانواده ي خود شروع کن. پس اول خانواده ي خويش را بساز سپس به ساختن جامعه بپرداز. خودسازي و ساختن زن و تربيت فرزندان از جمله وظايف بسيار بزرگ پدران است و اين مهم تنها در سايه ي تسلط بر اعصاب و خويشتن داري ميسر است. و بدانيد که هرگز مکتبي براي خودسازي و تربيت صحيح فرزندان و رشد شخصيت معنوي آنها بهتر از محيط خانه پيدا نمي شود.
قبلاً نيز اشاره کرديم که با عمل صالح و خداپسندانه ي خود بخوبي مي توانيم همسر خود را مطابق اخلاق خود کنيم البته در صورتي که اخلاق و رفتار ما بر معيار و موازين شرع مقدس اسلام باشد.
محيط خانه مکتب انسان سازي
اصرار، تأثير بسزا و عجيبي دارد. حرف مؤثر است، ولي عمل تأثير کامل و مطلوب مي گذارد.
اگر کسي بار اول از نصيحت متنبّه نشود سرانجام در اثر تکرار و پافشاري زياد متنبّه خواهد شد و اين مرهون حوصله داشتن و دارا بودن سعه ي صدر است.
يکي از کارهاي روان شناسان براي به کرسي نشاندن اهدافشان همين تکرار است ولي عمل مؤثرتر است چنانچه مرد نماز را اول وقت بخواند، زني نيز نماز را در اول وقت خواهد خواند و اهل تجهّد خواهد شد. اگر مرد در خانه زبان مؤدّب داشته باشد، به هر حال در زن و فرزندان اثر مي گذارد به تجربه ثابت شده است که فرزندان مؤدّب پدر و مادر با ادب داشته اند و بالعکس.
حکايت اصمعي
خيمه منتظر ماندم ديدم پيرمرد سياه و لنگي، که شوهر اين زن بود، با شترش آمد!
زن به استقبال شوهر خود رفته بود. او را نشاند، پاهايش را شست و بسيار احترامش کرد. ولي، هر چه زن محبت و خوش اخلاقي مي کرد مرد بدخلقي مي نمود و هر چه خستگي داشت سر آن تلافي مي کرد. هر چه زن با ملاطفت برخورد مي کرد، شوهرش تند و خشن با او سخن مي گفت. اين منظره ي عجيب را نتوانستم تحمل کنم و حاضر شدم از زير سايه ي خيمه به زير آفتاب سوزان بروم اما، اين صحنه ي برخورد زن و شوهر را نبينم. از خيمه که بيرون رفتم، مرد به من اعتنايي نکرد، ولي زنش جهت احترام مرا مشايعت کرد وقتي اين احترام را از زن جوان ديدم به او گفتم حيف از جواني و جمالت نيست؟ جواني و جمال و اخلاق خود را در ازاي چه چيزي در اختيار اين مرد گذاشته اي؟ او نه جوان است و نه با جمال و نه ثروتي دارد. پس، چرا اينقدر در مقابل او تواضع مي کني و به او احترام مي گذاري؟ زن با شنيدن اين حرف سخت برآشفت و گفت: «افسوس بر تو! که با اين که وزير مملکت اسلامي هست، با اين سخنان پوچ مي خواهي محبت همسرم را از دلم بزدايي. چرا سخن چيني مي کني!؟
«اصمعي» گويد: من که از اين سخنان متحير شده بودم با نصيحت او روبرو شدم که مي گفت:
روايتي از پيغمبر اکرم (صلي الله عليه و آله وسلم) شنيده ام و مي خواهم به اين روايت عمل کنم تا با ايمان کامل از دنيا بروم. حضرت در آن روايت اين چنين فرمودند:
سپس افزود، «دنيا، چه خوب و چه بد، چه تلخ و چه شيرين، مي گذرد ولي مهم اين است که انسان با ايمان از دنيا برود. دنيا پل رسيدن به آخرت و سرايي که هميشه باقي و محل قرار است آخرت است. اينجا جاي مردن و رفتن است و آنجا محل قرار و ثبات و جاودانگي است.» بنابراين بايد سلوک را روش خود سازيم از هر فرصتي براي اکمال ايمان خويش بهره جوييم و تا فرصتي باقي است به توشه ي راه انديشيم که «ألنّاسُ نيامٌ ماتوا إنتبهوا» (79) مردم خوابند، در خواب غفلت به سر مي برند و پس از آن که روح از بدنشان بيرون رود و بميرند، آنگاه بيدار مي شوند.
زندگي جاودانه و حقيقي پس از دنيا آغاز مي شود و شب اول قبر آغاز حيات ابدي است.
تهذيب نفس، فلسفه ي بزرگ ازدواج
دو رکن ايمان است ياري کنند. شرع مقدس اسلام در تشکيل خانواده تنها به ارضاي غريزه ي جنسي نظر ندارد ـ اگر چه اين نکته ي مهم نيز جزيي از فلسفه ي ازدواج است و اسلام براي حفظ عفت عمومي در جوامع بشري به دختران و پسران بالغي که نياز به ازدواج دارند، امر به پيوند و تشکيل خانواده دنبال مي کند عبارت از «تهذيب نفس» است. زيرا محيط خانه و کانون گرم خانواده را بهترين مکتب ارزنده و حيات بخش انسان ساز درست استفاده نکنيم و يا آن را از هم بپاشانيم، تقصير شارع مقدس اسلام نيست، بلکه خود مقصر هستيم که با عوامل گوناگون باعث سردي کانون خانواده يا از هم پاشيدگي آن شده ايم. چه بسا که با عدم مواظبت و مراقبت از دستور شارع مقدس از خود و همسر و فرزندان خويش، حيواني درنده مي سازيم و تحويل اجتماع مي دهيم و خود را به عذابهاي برزخي و قيامتي دچار مي کنيم که اولين اثرش فشار قبر و عذاب در آنجا است.
شکر نعمتها
اما، «شکر نعمت» تنها در شکر نعمتهاي مادي خلاصه نمي شود. مثلاً هنگام دست يافتن به پولي شکر زباني کنيم. البته، اين يک قسمت از شکر است ولي تمام آن نيست. انسان بايد تمام نعمتهاي مادي و معنوي پروردگار را شکرگزار باشد.
شکر نعمت بزرگ خانواده
اگر انسان از اين نعمت بزرگ خداوند به نحو احسن استفاده نکرد مصداق آيه ي شريفه مي شود که فرموده است: «إنّ عذابي لشديدٌ» و در دنيا و آخرت به عذاب شديد خداوند گرفتار مي شود.
خانه محل رحمت
«خانه محلي است که سر تا پا رأفت و مهرباني و رحمت است».
بنابراين هر گونه رفتاري که باعث به سردي گراييدن کانون خانواده مي شود نوعي کفران نعمت است.
عزيزان، بايد بدانند که رحمت و رأفت و محبت اموري بسيار حساس و ظريف و همچون شيشه نازکند. گاهي يک سخن نيش دار کافي است محبت چندين ساله را فرو ريزد و چه بسا سخن بيجا و نسنجيده يا سوءظن نسبت به يکديگر محبت چندين ساله را از دلها زايل کند و کانون خانواده را بر هم زند.
نتيجه ي کفران نعمت خانواده
فرجام کفران نعمت خانواده
و «عقرب» تجسم مي يابد و قبر آنها را پر مي کند، و تا روز قيامت با آنها همنشين و همدم خواهد بود.
يعني «گرز گران و عمودهاي آهنين بر سر آنها مهيا باشد»
اين گرزهاي آتشين را ما با اعمال و رفتارمان به دست ملائکه مي دهيم اين گرزها وقتي بر سر انسان فرو مي آيند آنقدر کوبندگي دارد که انسان را چندين هزار سال پايين مي برد. در قرآن آمده است هر گاه اين دسته از اهل عذاب بخواهند از دوزخ بيرون بيايند و از غم جانکاه و اندوه سوزنده ي آن نجات يابند فرشتگان عذاب، آنان را به دوزخ برمي گردانند و به آنها مي گويند بايد عذاب آتش سوزنده را بچشيد. (6) «زقوم» (7) نتيجه ي اعمال و رفتار ما است.
وقتي زن يا مردي در خانه بداخلاق باشد و محيط خانه را سرد و تلخ کند، در واقع براي فرداي خود «زقوم» مي کارد. آب جوشان جهنم که «حميم» نام دارد، نتيجه ي اعمال و رفتار ما است.
«ذلک بما قدّمت اَيديکُم و أنّ الله ليس بِظلاّم للعبيد» (8)
«اين عذاب را به دست خود از پيش فرستاديد و خداوند هرگز در حق بندگان خود ستم نخواهد کرد»
وقتي مرد محيط خانه را سرد مي کند، به اين که دل زن را بسوزاند ـ خواه زن تقصير داشته باشد و خواه مقصر نباشد ـ روز قيامت با آب جوشان دوزخ يعني، «حميم» دل او به همان ميزاني که در دنيا با اعمال و گفتار و رفتار خود دل زنش را سوزانيده است، به آتش کشيده مي شود.
البته، اگر زن مقصر باشد، مرد بايد به روشي که شارع فرموده است يعني موعظه، قهر و... رفتار کند. و به بهانه ي تقصير نمي تواند دل او را بسوزاند که در آن صورت همچنان که گفتيم دچار عذاب سخت خواهد شد.
ياري يکديگر
در روايات مي خوانيم: اگر زني سفره اي را پهن يا جمع کند خداوند به او نظر رحمت مي کند و جهنم را بر او حرام مي کند. البته، بشرط اينکه در بهشت را با سخنان نيشدار و... بر خود نبندد.
کمک امام علي (عليه السلام) در امر خانه
و به او نظر رحمت مي کند و بهشت را برايش واجب مي کند. هم چنين کسي که بخاطر خدا براي راحتي و آسايش خانواده اش زحمت بکشد و کار کند مثل اينست که در راه خدا جهاد کرده است.
روايتي از پيامبر خدا (صلي الله عليه و آله وسلم)
مثلاً داشتن «حورالعين» در گرو خدمت کردن به همسر است. همچنان که خدمت کردن به مردم در قيامت تبديل به قصرها مي شود و نماز و عبادات به «جنّاتٍ تجري مِن تَحتها الأنهار» (10) تبديل مي شود.
يکي از اصحاب رسول خدا (صلي الله عليه و آله وسلم) به ايشان عرض کرد ما در آخرت قصرها و حورالعين و نعمتهاي فراواني داريم، حضرت فرمودند به شرط اين که آتش نفرستيد و آنها را نسوزانيد. يعني، گناهان آتشي هستند که اعمال صالح و نيک انسان را مي سوزانند و تباه مي کنند. (11)
نمونه اي از تباه کردن اعمال نيک
عزيزان در محيط خانه عبوس نباشيد، غم و غصه و ناراحتي را به درون خانه نبريد. شما در بيرون از خانه کار مي کنيد و خسته مي شويد و همسر شما نيز، در خانه به کار و فعاليت مشغول است. او هم خسته مي شود. پس بايد خستگي يکديگر را رفع کنيد، نه اين که با برخوردهاي ناصحيح و غيراسلامي برخستگي يکديگر بيفزاييد. از شما عزيزان تقاضا دارم که در اين بحثها و درسها اهميت بدهيد، آنها را جامه ي عمل بپوشانيد تا با عمل به دستورهاي شرع مقدس و نصايح ائمه ي معصومين (عليهم السلام) بهشت را براي خود بخريد و نعمتهاي بهشتي را از پيش براي خود مهيا کنيد. اين دو روزه ي دنيا مي گذرد.
آنچه جاويدان و باقي است، اعمال و رفتار خوب و يا بد شما است. اعمال شما تجسم پيدا مي کند. خيلي مواظب باشيد چون در برزخ و قيامت با شما همنشين و قرين خواهد بود.
پي نوشت :
1-سوره ي تحريم، آيه ي 6.
2-سوره ي شعرا، آيه ي 214.
3-بحارالانوار، ج 74، ص 153.
4-همان، ج 4 ص 43.
5-سوره ي ابراهيم، آيه 7.
6-سوره ي حج، آيه ي 21.
7-سوره ي حج، آيه ي 22.
8-زقوم: «نام درختي است در قعر جهنم مي رويد، و طعام گناهکاران است، وقتي گناهکاران از «زقوم» مي خورند درونشان به جوش مي آيد و به آتش کشيده مي شود.
9-سوره ي آل عمران ، آيه ي 182.
10-سوره ي بقره، آيه ي 25.
11-حديث معراج ـ بحارالانوار، ج 8، ص 291.
/س
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}